به نقل از «اقتصاد آنلاین»

ابتکاری که به انحصار رسید/ رانندگان و مسافران معترض از اسنپ و تپسی

تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۵۵۹۱۶

اقتصادآنلاین – سیده زهرا محمودی؛ در سال‌های گذشته در صورتی که افراد تمایلی به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و خودروهای شخصی نداشتند، مجبور بودند جهت حمل و نقل درون شهری از تاکسی‌ یا آژانس‌های مسافربری استفاده کنند؛ اما مدت‌هاست که استفاده از آژانس یا تاکسی‌ها دیگر رایج نیست و تاکسی‌های سنتی با ورود دو غول استارتاپی در حمل و نقل آنلاین به حاشیه رفته است و دو شرکت تپسی و اسنپ فضایی انحصاری در بازار حمل و نقل ایجاد کرده‌اند؛ فضایی که نه تنها دیگر مجالی برای رقابت راننده تاکسی‌ها باقی نگذاشته است، بلکه سایر استارتاپ‌هایی که در این حوزه آغاز به فعالیت کردند را نیز از دور خارج کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شکل‌گیری تاکسی‌های اینترنتی در دنیا

ریشه ایجاد تحولی بزرگ در حمل و نقل آنلاین به سال2009 و آمریکا باز می‌گردد؛ البته که پیش از آن نیز در چین چنین امکانی برای درخواست تاکسی‌های آنلاین فراهم بود اما نقطه شروع چیزی که اکنون ما به عنوان تاکسی‌های اینترنتی می‌شناسیم به حدود 12سال پیش باز می‌گردد؛ در آن سال اوبر وارد بازار شد. اوبر اپلیکیشنی بود که به وسیله آن مسافران درون شهری امکان داشتند تا به وسیله اینترنت درخواست تاکسی دهند. مسافران می‌توانستند از طریق اوبر تاکسی دریافت و با ارسال لوکیشن خود به راننده و همچنین دریافت مشخصات خودروی او، با قیمتی پایین‌تر به مقصد مورد نظر برسند.

اوبر به سرعت مرزهای خاستگاه خود یعنی کالیفرنیا را درنوردید و در سایر کشورها و قاره‌ها از آن استقبال و این ایده در بسیاری از کشورها پیاده شد. اوبر پس از چند سال فضایی انحصاری ایجاد کرد و این انحصار در سال2014، سبب اعتراضات گسترده رانندگان تاکسی در شهرهایی چون برلین، لندن، پاریس و... شد؛ جدال‌ها و اعتراضات مقابل اوبر و انحصاری که ایجاد کرد همچنان ادامه دارد؛ اما نکته حایز اهمیت رسیدن ایده اوبر به ایران است که در ادامه این گزارش به آن خواهیم پرداخت.

اوبر در ایران با نام‌های اسنپ و تپسی

مدت زیادی از فراگیری اوبر در اروپا نگذشته بود که اسنپ و تپسی به ترتیب در سال‌های93 و 95 وارد ایران شدند و بازار آژانس‌ها و تاکسی‌های درون شهری را به حاشیه راندند. اسنپ از همان روزهای نخست ورودش، به علت هزینه پایین‌تری که برای مسافران نسبت به تاکسی‌ها و آژانس‌ها داشت، مورد توجه و استقبال آن‌ها قرار گرفت و با معرفی آن از سوی مسافران به یکدیگر، بین مردم شناخته شد و امروز کمتر کسی است که اسم این دو شرکت را نشنیده و یا از خدماتشان استفاده نکرده باشد.

از سوی دیگر نیز بسیاری از افراد که شغلی نداشتند، به عنوان راننده جذب این پلتفرم شدند و این موضوع آغازی بر شناخته شدن این اپلیکیشن از سوی عامه مردم به عنوان راننده و یا مسافر شد. با گذشت زمان، دامنه فعالیت این برنامه به شهرهای دیگر کشور نیز رواج یافت.

همزمان با رشد و شناخته‌شدن این برنامه‌ها و نیز مقبولیت و محبوبیت آن‌ها در بین مردم، واکنش و اعتراضات رانندگان تاکسی به این پلتفرم‌ها آغاز شد و آنان اسنپ و تاکسی را متهم به کرایه پایین، به خطر انداختن امنیت شهروندان و خدمات ناایمن متهم کردند. همزمان با این اعتراضات، تعدادی از نمایندگان مجلس و... از اسنپ و تپسی حمایت کردند و گفتند نباید خللی در فعالیت این دو شرکت ایجاد شود؛ این پلتفرم در همه دنیا وجود دارد و باید بستری قانونی و رقابتی برای فعالیت آن‌ها فراهم کرد.

در همان روزهایی که نمایندگان از فعالیت این دو شرکت حمایت می‌کردند، دوم اسفند95، عده‌ای از رانندگان تاکسی در مقابل مجلس تجمع کردند و با غیر قانونی دانستن فعالیت این دو شرکت، فعالیت آن‌ها را غیر قانونی عنوان کردند. پس از این موضوع جدال همچنان ادامه داشت و نمایندگان نیز مخالفتی با فعالیت این دو شرکت نداشتند؛ همه آن‌ها بر ایجاد فضای رقابتی تاکید داشتند؛ رقابتی که هرگز ایجاد نشد و در نهایت به انحصار رسید.

انحصار حمل و نقل درون شهری در دست اسنپ

هرچند نمایندگان بر ایجاد فضای رقابتی تاکید می‌کردند، اما در اواخر سال96، اسنپ بن بستی برای رقابت ایجاد کرد؛ افرادی که راننده اسنپ بودند، امکان رانندگی در پلتفرم آنلاین دیگری را نداشتند؛ همچنین رانندگان پلتفرم‌های دیگر نیز برای راننده شدن در اسنپ باید از شرکت مقابل خارج می‌شدند؛ البته این قانون پس از مدتی منتفی شد و رانندگان امکان ثبت نام در اپلیکیشن رقیب را داشتند. این موضوع سبب شد شرکت‌های دیگر اسنپ را به انحصار طلبی متهم کنند و در آذر97، شرکت‌های تپسی، الوپیک و ماکسیم نامه‌ای اعتراضی به رییس جمهور در این خصوص نوشتند و خواستار برخورد با انحصارطلبی اسنپ شدند.

این فضای انحصاری فقط برای رانندگان نبود؛ در سوی دیگر ماجرا، مسافران نیز رانندگان کمتری در اختیار داشتند و امکان انتخاب شرکتی که قیمت و خدمات بهتری ارایه می‌دهد را نداشتند؛ چرا که در آن زمان، اسنپ کمی گران‌تر از شرکت‌های دیگر بود و فعالیت در اسنپ منفعت بیشتری برای رانندگان داشت؛ در آن زمان برخی می‌گفتند شرکتی که اول آمده شناخته‌تر خواهد شد و طبیعتا انحصار را نیز در دست می‌گیرد؛ درحالیکه در آمریکا که ایده اصلی این استارتاپ از آنجا آغاز شد، هم اوبر فعالیت دارد، هم لیفت و هم جونو و هیچ ممانعتی برای رانندگان وجود ندارد و آن‌ها می‌توانند به صورت همزمان از هر 3سرویس استفاده کنند.

عدم نظارت و بررسی بر انحصار اسنپ سبب شد شرکت‌های تازه و نوپا نتوانند جان بگیرند و در همان ابتدا از دور رقابت ارج شوند؛ هرچند تپسی هنوز هم به فعالیت خود ادامه می‌دهد و دیگر برای مردم شناخته شده است، اما از شرکت‌های دیگر خبری نیست و نتیجه این انحصار چیزی جز شکست سایر شرکت‌ها نبود.

گرانی در نتیجه انحصار

اواخر بهار سال جاری و پس از پایان تعطیلی‌های ناشی از شیوع کرونا، به یکباره این دو شرکت افزایش قیمت داشتند؛ البته افزایش قیمتی با سبک و سیاق متفاوت. تپسی به طور کل قیمت‌ها را بالا برد؛ اسنپ نیز در ساعات ترافیک اقدام به افزایش قیمت‌ها کرد؛ به این معنی که در زمان‌های عادی اسنپ به صرفه بود و در ساعات ترافیک نیز تپسی.

افزایش قیمت این دو شرکت اعتراض مسافران را در پی داشت؛ آن‌ها می‌گفتند برای مسیرهایی که همیشه تردد داشتند، اکنون باید هزینه‌ای دو یا سه برابری بپردازند و با این شرایط اصلا برایشان به صرفه نیست که از تاکسی‌های اینترنتی استفاده کنند اما باتوجه به شیوع کرونا چاره‌ای ندارند؛ اما رانندگان در آن سوی ماجرا چیز دیگری می‌گفتند؛ آن‌ها معتقد بودند که با وجود افزایش قیمت‌ها هم سود چندانی نمی‌کنند؛ چرا که وعده‌هایی که در خصوص اعتبار بنزین به آن‌ها داده شده بود، به طور کامل محقق نشده و مجبورند با بنزین آزاد مسافر را به مقصد برسانند.

هرچند اسنپ و تپسی تحولی بزرگ در حوزه حمل و نقل درون شهری ایجاد کردند و به موفقیت‌های زیادی نیز دست یافتند، اما به علت عدم تنظیم‌گری مناسب فضای انحصاری در آن ایجاد شد؛ فضایی که سایر شرکت‌ها را از دور خارج کرد؛ انحصار هیچ گاه به نفع مصرف‌کنندگان نبوده و در این مورد نیز مسافران و رانندگان تنها افرادی هستند که متحمل ضرر خواهند شد.

پربیننده ترین اعتبار رییس بانک مرکزی به تعدیل نرخ ارز است/ بخشی از پول‌های بلوکه شده، آزاد شد سقف حقوق مدیران، کوتاه شد افزایش ۲۵درصدی حقوق کارکنان در سال آینده مقصر سقوط بورس کیست؟ ۵ خبر مهم اقتصادی ۱۳۹۹/۱۱/۱

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: رانندگان اسنپ فعالیت این دو شرکت افزایش قیمت اسنپ و تپسی شناخته شد درون شهری حمل و نقل تاکسی ها شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۵۵۹۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جنبش دانشجویی آمریکا، بن بست «بایدن» و انحصار شکنی «نسل z»

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- محمدرضا مرادی: رژیم صهیونیستی در ۷ ماه گذشته برای تحمیل معادله خود بر مردم فلسطین اقدام به نسل کشی همه جانبه ای کرده است. این نسل کشی نه تنها مخالفت قدرت های بزرگ جهانی را در عمل به همراه نداشته است بلکه آمریکا به عنوان اصلی ترین شریک استراتژیک اسرائیل نیز همچنان مقدمات تشدید نسل کشی (مانند تایید بودجه ۲۶ میلیارد دلاری به اسرائیل) را فراهم می کند. اما روند تحولات مسیر حوادث را به گونه ای دیگر رقم زده است. دانشجویان بیش از ۴۰ دانشگاه آمریکا سلسله اعتراض هایی را شروع کرده اند که منجر به متغیر تاثیرگذاری در مطرح شدن مسئله فلسطین در سطح جهانی شده است. واکنش دولت آمریکا به این تظاهرات جز سرکوب و حمله به دانشگاه ها نبوده است. اما این جنبش دانشجویی از چند جنبه بسیار مهم است:

۱.جنبش دانشجویی متغیر تاثیرگذار در تحولات مهم: همواره در چند دهه گذشته جنبش دانشجویی آمریکا نقشی موثر در سیاستگذاری های این کشور داشته است. در آمریکا حدود ۲۰ میلیون دانشجو وجود دارد. این جمعیت پتانسیل بسیار مهمی برای نقش آفرینی در تحولات مختلف دارد. در دهه ۶۰ میلادی که آمریکا درگیر جنگ ویتنام بود جنبش های دانشجویی در اعتراض به این جنگ نقش بی بدیلی ایفا کردند. در سال ۱۹۷۰ میلادی حدود یک میلیون دانشجو از ۸۸۰ دانشگاه آمریکا تظاهرات ادامه داری را شروع کردند که در نهایت منجر به پایان جنگ ویتنام در سال ۱۹۷۵ شد. در دهه ۸۰ میلادی نیز اعتراض دانشجویان به رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی منجر به تغییراتی در سیاست های آمریکا نسبت به آفریقای جنوبی شد. علاوه بر این تظاهرات دانشجویان ضد جنگ نسبت به مسئله عراق، افغانستان و لیبی نیز بسیار مهم بوده است. بنابراین جنبش دانشجویی در آمریکا تنها یک حرکت اعتراضی، نمادین و بدون تاثیرگذاری واقعی نیست. در شرایط کنونی اعتراض های دانشجویان منجر به دستگیری ۱۵۰۰ نفر شده است. این مسئله باعث انتقادهای زیادی نسبت به پلیس آمریکا شده است. در واقع نفس همین جنبش و نوع واکنش پلیس آمریکا نشان داده است که اعتراض از هر نوعش تا زمانی در آمریکا قابل تحمل است که در راستای اهداف کلان کشور باشد. البته تا اینجا دانشجویان برنده این کارزار شده اند؛ جوبایدن اگر بخواهد در برابر دانشجویان عقب نشینی کند سبد آرای او از جانب لابی صهیونست ها بسیار سایر تحت تاثیر قرار می گیرد علاوه بر این تداوم حمایت بایدن از جنگ غزه و سرکوب دانشجویان آمریکایی نیز محبوبیت بایدن در «نسل z» آمریکا را بسیار کاهش خواهد داد. در واقع بایدن اکنون در شرایط بن بست گرفتار شده است که عامل ایجاد آن خودش است. تداوم حمایت های بایدن از اسرائیل در ۷ ماه گذشته این بن بست را ایجاد کرده است. پس در نگاه نخست این جنبش دانشجویی تا این مقطع موفقیت آمیز بوده است.

۲.گذار «نسل z» آمریکا از رسانه های جریان اصلی: جوانان آمریکایی که متولد ۱۹۹۶ به بعد هستند در قالب «نسل z» معرفی می شوند. این نسل جوان، محور و مرکز گریز بوده و چندان در چارچوب های سنتی قابل تحلیل نیستند. مهم ترین ویژگی این نسل، شکستن انحصار در منابع خبری است. در بازه سنی ۴۰ سال به بالا در آمریکا معمولا رسانه های جریان اصلی مانند «س ان ان» و «فاکس نیوز» به عنوان منبع اصلی اخبار دنبال می شود. این رسانه ها نیز اخبار را بسیار سانسور شده و با جهت گیر های مشخص به مخاطب ارائه می دهند. نتیجه این امر عدم اطلاع دقیق مردم آمریکا از تحولات جهانی است. به عنوان مثال در جنگ یمن رسانه های اصلی امریکا به ندرت جنایت های صورت گرفته در یمن و شهادت زنان و کودکان یمنی را منتشر می کردند یا در صورت انتشار، آن را نتیجه سیاست های احزاب داخلی یمن می دانستند. در صورتی که عامل این حملات عربستان با کمک امارات و آمریکا بود. نتیجه این امر نیز عدم حساسیت آمریکایی ها نسبت به جنگ یمن بود.

اما «نسل z» در آمریکا از انحصار رسانه ای سنتی آمریکا گذر کرده و اخبار را از طریق منابع متعدد و به صورت مستقیم دریافت می کند. این مسئله منجر به آگاهی واقعی از سیاست ها و روندهای واقعی جهان شده است. به همین دلیل این نسل که اخبار را بدون واسطه دریافت کرده است اکنون در برابر نسل کشی غزه واکنش نشان داده و یکی از کم سابقه ترین جنبش ها در دانشگاه های آمریکا شکل گرفته است. نظرسنجی جدید مرکز تحقیقات پیو نشان داده شمار جوانان آمریکایی که نگاه مثبتی به فلسطین دارند، در جریان تجاوز کنونی به غزه از تعداد آنها نسبت به اسرائیل بیشتر است. این نظرسنجی حاکی از آن است که ۶۰ درصد از جوانان آمریکایی ۱۸ تا ۲۹ سال نظرات مثبتی نسبت به مردم فلسطین دارند، در حالی که ۴۶ درصد نظرات مثبتی به اسرائیل داشتند.

۳.تبدیل فلسطین به مسئله ای جهانی: مسئله فلسطین از سال ۱۹۴۸ و شکل گیری رژیم صهیونستی همواره به عنوان یکی از مسائل محور ساز در جهان اسلام مطرح بوده است. البته در مقاطعی مانند سال های اخیر روند عادی سازی برخی کشورهای عربی مانند امارات و بحرین با اسرائیل باعث شده تا تلاش هایی برای به حاشیه راندن این مسئله در جهان اسلام صورت بگیرد. اما عملیات طوفان الاقصی و جنایت اسرائیل در غزه باعث شده است تا روند حوادث به گونه ای دیگر رقم بخورد. رسانه های منتسب به اسرائیل و همچنین لابی صهیونیست ها در کشورهای مختلف تلاش داشته اند تا اهمیت مسئله فلسطین بسیار کاهش یابد. اما جنبش دانشجویان آمریکایی باعث شده است این مسئله از جهان اسلام فراتر رفته و اکنون به مسئله نخست جهان تبدیل شود. این یکی از موثرترین متغیرها در آینده مردم فلسطین خواهد بود.

شاید جنبش دانشجویی آمریکا نتواند مانع از تداوم جنایت های اسرائیل در غزه شود و یا حتی مانع از شروع عملیات اسرئیل در رفح شود اما نکته مهم این است که فلسطین برای همیشه تبدیل به مسئله ای جهانی شده و دیگر نمی توان فلسطین را در فلسطین محصور کرد. این مسئله قطعا در تصمیمات تل آویو برای آینده فلسطین تاثیرگذار خواهد بود و این رژیم قبل از شروع هر جنایتی دیگر، پیامدهای جهانی آن را بارها مرور خواهد کرد.

کد خبر 6095328 محمدرضا مرادی